Zgodnie z przepisami polskiego prawa pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez uzyskania aktualnego orzeczenia lekarskiego, które stwierdza brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku. Czy te zapisy są jednak wykonalne w dobie pandemii koronawirusa?
Kodeks pracy wyraźnie określa zakres obowiązkowych badań, do jakich zobligowany jest pracownik przed podjęciem pracy. Są to mianowicie:
- Badania wstępne dla przyjmowanych pracowników
- Badania kontrolne dla pracowników, którzy są niezdolni do pracy z powodu choroby trwającej dłużej niż 30 dni, a także w przypadku udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia w wymiarze dłuższym niż 30 dni
- Badania okresowe dla wszystkich pracowników, które zostaną wykonane we wskazanym w orzeczeniu terminie
Należy jednak zauważyć, że panująca obecnie pandemia koronawirusa skutecznie ogranicza, a często i uniemożliwia wypełnienie zapisanego prawnie obowiązku. Dostrzegł to również ustawodawca, który w nowelizacji pakietu zmian dotyczących zapobiegania i przeciwdziałania pandemii koronawirusa, czyli tzw. tarczy antykryzysowej, określił zapisy aktualizujące obowiązki w zakresie badań pracowniczych.
Zgodnie ze zmianą dokonaną nowymi przepisami badania wstępne, okresowe, a także kontrolne będą mogli przeprowadzać inni lekarze niż lekarze medycyny pracy. Będą oni również uprawnieni do wydawania orzeczeń lekarskich, które zgodnie z informacjami przekazywanymi przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej będą ważne jeszcze przez 30 dni od dnia odwołania stanu epidemii. Warto zaznaczyć, iż badanie stanu zdrowia, a także wydawanie orzeczeń lekarskich może być dokonywane za pomocą środków teleinformatycznych bądź systemów łączności, czyli w sposób zdalny.
W kontekście terminów należy wspomnieć, że orzeczenia lekarskie w zakresie badań pracowniczych, których termin ważności minął 7 marca 2020 r. zachowają ważność, lecz nie dłużej niż do upływu 60 dni od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego bądź stanu epidemii. Warto także wskazać, iż część obowiązków wynikających z przepisów prawa została zawieszona. Dotyczy to choćby obowiązku kierowania pracowników na badania okresowe.
Podsumowanie
Zmiany wprowadzone przez ustawodawcę w obliczu pandemii koronawirusa wydają się być konieczne. Wpływają na to z pewnością wyjątkowe okoliczności, które zarówno ograniczają możliwości swobodnego poruszania się, jak i angażują większe środki i zasoby ludzkie w medyczną walkę z pandemią. Jeśli są Państwo zainteresowani kwestiami związanymi ze zmianami prawa pracy i poświęconymi temu zagadnieniami, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.
Opracowanie: Bartłomiej Stanek